woensdag 28 juni 2017

Een rijke-dochters klooster in Lübeck

In Lübeck waren nog enkele oude kloostergebouwen min of meer bewaard. Beste bewaard is het Heiliger Geist-Hospital, uit het midden van de 13e eeuw. Nu een bejaardenhuis, met mooie en rijke kerk in het midden.
Het oude z\iekenhuis-klooster staat nog waar het thuis hoort: aan een grote straat in het hartje van de stad. Aan de noordkant stond het oude klooster van de Dominicanen, preekheren. Ook met een hele grote kerk, maar die was ooit al gehalveerd, net als de domkerk van Utrecht, omdat hij te groot was.  De gebouwen werden nu gebruikt voor een museum om de glorieuze geschiedenis van de Hanze als een voorganger van de Europese Unie te vieren. Curieus is een zijkapel/kerk, helemaal naar de rest van de stad gericht. Beichthaus, dus kerkje of zaaltje om te biechten, want de Dominicanen waren niet alleen kampioen in het vernietigen van ketterijen via de Inquisitie, zij zorgden kennelijk ook voor de vergeving.
Aan de zuidkant van de oude stad werd rond 1506, dus maar tien jaar voordat Luther met de Rfeormatie begon, een groot Anna-klooster opgericht speciaal de ongehuwde dochters van de rijke handelaren. Het was in 1941 ook stevig getroffen door de luchtaanvallen. In het restaurant hebben ze de pilaren van de oude kerk deels laten staan, zodat je tussen halve ruïnes een Weizenbier kunt drinken (van heel veel regen was het intussen zonnig weer geworden!).
De kunstschatten van dit en andere kloosters waren wel goed bewaard gebleven want de verzameling oude kunst was overweldigend.

Het waren vooral kloostergangen, met zijkamers die waren overgebleven van de aanvallen en nu plaats gaven aan allerlei kerkelijke kunstschatten.
Heel toepasselijk voor de rijke dochters die hier een kloosterleven leidden was de uitvoerige verbeelding van de parabel van de meisjes die wachten op de bruidegom: sommige alleen uitvoerig opgetut, maar niet wakker om de bruidegom te verwelkomen.

De 'dwaze maagden' hadden alle een zeer ingenieus kapsel, veel meer uitgewerkt dan het eenvoudiger van de wijze die een lamp klaar in de handen hadden, zoals hieronder.

We zagen ook een sterven van Jezus op het kruis, waarbij, heel eigenaardig, de 'ziel van Jezus' in de vorm van een klein figuurtje uit het hoofd wordt meegenomen. Ik heb nog getwijfeld of het hier wel over de kruisdood van Jezus gaat, want het had natuurlijk ook een andere heilige kunnen zijn, maar je ziet hier ook duidelijk een engel die bloed opvangt en dat zie je eigenlijk alleen bij de afbeelding van de dood van Jezus. De figuur was wel beschadigd en links en rechts zijn er dus lege vlakken. Ik heb de foto ook een beetje bijgesneden. Alles bijeen toch een apart afbeelding, daar in het Annaklooster. Er staat ook wel 'hij gaf de geest' dus dat kan dan zo zijn afgebeeld en werd het 'ontzielde lichaam' in een graf gelegd. Hoe je dit verder plastisch kunt indenken (alsof die geest, dat kleine poppetje er bij de opstanding/verrijzenis weer in terug wordt geplaatst?) daar kun je dus verder over fantaseren.
Als toetje voor Lübeck hier nog een van de poorten, de Westerpoort, aan de brede toegang tot de zee van hieruit. Lübeck ligt aan de Oostzee (terwijl Bremen nog een haven heeft richting de Noordzee, net als Hamburg) maar heeft niet de problemen van onze Zuiderzee stadjes: vanaf het water is er meteen een klim van minstens tien meter of meer naar de stad.
Als je dit vergelijkt met Kampen is het middenstuk echt die Noord-Duitse architectuur. En het is ook wel een slag groter. Maar was Lübeck nou echt (een) hoofdstad van de Hanze? Toch eens wat historie er op na gaan lezen!

Geen opmerkingen: