dinsdag 7 februari 2017

De DDR traditie: oude kunst blijven maken! Werner Tübke

Het is geen koude winter, maar wel vaak guur, regenachtig. museumweer.  Afgelopen zondag gingen wij naar Singer, Laren. Er waren foto's en video's van Desiree Dolron. Ze maakt ze in heel aparte series. Strakke vrouwenfoto's die zo steriel zijn dat ze nauwelijks lijken te leven. Over elkaar tuimelende beelden op videa.
Heel bijzonders was een serie over het geweld dat gelovigen zichzelf aandoen. Nu eens niet het geweld van bommengordels, autobommen, maar gelovigen die zichzelf martelen. Ze had een grote zaal vol gehangen: christenen op de Philippijnen die een kruis dragen en zichzelf de handen laten doorboren. Hindoes in Malaysia die hun wangen doorboren en aan armen zijn opgehangen aan een soort vleeshaken door een  vel. Ook erg veel bloed zie je bij de Muharram-geselingen als sji'itische moslims de dood van Hussain herdenken en meeleven.
Enkele dagen later gingen we naar Zwolle. We wilden eerst naar Nijenburg voor de paralleltentoonstelling, maar kwame in Nijhe, terwijl de naar Heino hadden moeten gaan om naar het kasteel te lopen. We stonden er een tijdje op een zeer stil en eenzaam station. Daar kwam op de overkant deze man ook stil te staan. Voor de volgende keer weten we nu hoe we moeten gaan: niet de trein naar Arnhem, maar die naar Hengelo nemen.
Werner Tübke kreeg meer dan helft van het museum De Fundatie in Zwolle voor een bijzonder grote selectie uit zijn werk. Hij was de grote schilder van communistisch Duitsland (DDR) tussen 1950-1990./ Veel grote werken, waaronder een panorama volgens klassieke afmetingen (120 m lang, 14 meter hoog, staat ergens in Oost-Duitsland; hier wel voorstudies).
Niks geen kubisme, abstracte kunst, minimalisme of zo, maar lichamen zoals Dürer of El Greco ze in de renaissance maakte. En schilderijen propvol met realistische verhalen. Zo veel figuren dat het je vaak gaat duizelen en er geen gelegenheid is om het allemaal te duiden of op je te laten doordringen. In het officieel atheïstische Oost-Duitsland maakte hij toch ook weer niet te simpele verheerlijking van de zegeningen van het communisme naast de rampen van religie en kapitalisme. Hij gaf veel herinneringen aan de religieuze beelden. Zo wordt in dit schilderij over de Hongaarse opstand van 1956 een demonstrant gewond uit een lantaarnpaal gehaald, maar het is duidelijk een soort replica van de kruisafname.
Het ging niet altijd goed: zijn kunst werd soms niet politiek correct gevonden en hij ging ook een tijd naar Uzbekistan. Hierboven een schilderij van Samarkand, naast de talloze hardwerkende boeren aldaar.
Weer zo'n schilderij met vrij/zeer veel mensen erop: Christus staat op uit het graf, de soldaten om hem heen zijn gevallen er is een triomftocht van bevrijde mensen. Onder de genezen zieken, als ik het goed zie: ook al zijn de maten fors (al gauw anderhalve meter breed), je moet eigenlijk langer kunnen kijken en niet zoveel op een morgen willen zien. Dit zou je tijdens een lezing of preek in de buurt moeten hebben. Dan kun je het rustiger bekijken. Prachtige tentoonstelling. En dan was er ook nog een grote zaal en overloop met ander werk. Geweldig museum geworden, dat in Zwolle en druk ook.

Geen opmerkingen: