maandag 18 juli 2016

Malbork: de gewelddadige kant van Duits christendom

Na ruim een eeuw kruistochten werd de Duitse Orde  opgericht rond 1190 voor hetzelfde doel als de tempeliers en de Johannieters: vechten als een christelijke militie, met bijzondere aandacht ook voor ziekenzorg. In 1292 viel de laatste vesting van de kruisridderstaatjes (die hebben toch 200 jaar stand gehouden: belooft nog wat bij ISIS, de Islamitische Staat in Syrië en Irak!). Toen richtte de kloosterorde zich op het overheersen van Noordelijk Polen. Tot 1430 waren ze daar een krijgshaftige staat, daarna christelijke orde met wat economische en politieke macht, verdeeld over een 1400 kastelen. Tot in de 18e eeuw waren zij vooral machtig in de Baltische staten, ze hebben ook nog in oorlogen tegen de Otomanen gestreden. Na 1520 werden sommige delen luthers of calvinistisch, andere bleven katholiek. De grote bezittingen waren toch ook wel een band.
In Polen is na de 2e wereldoorlog het grootste kasteel, Malbork (van Marienburg), nu een grote trekpleister voor schoolreisjes, ridderspelen en Poolse glorie. Er was een fantastische toer, die waar je ook liep het weer oppikte waar je was en informatie gaf. Suggesties deed om wat te gaan zien (het is zoveel dat het in een dag niet allemaal gezien kan worden, je moet dus selecteren).
Het is allemaal rivierengebied, polder en moeras daar in Noord-Polen. Malbork ligt ook aan een brede rivier.

Bijzonder vond ik dat ze fresco's maakten met zeven natuurlijk kleuren, waarbij er geen menging van verf mocht optreden. Groen wordt gebruikt voor de adel, de ridders. In een ontvangstzaal hier de kroning van Maria.
Prachtige gebouwen, scriptoria voor hun administratie en rijke handschriften. Her en der op de muren toch ook wel weer een stevig riddergevecht, want dat was van de heren ridders toch ook de bijzondere kunde. Overigens zijn ze rond 1430 opgehouden als groot rijk, omdat ze het geld voor de huur van gewone soldaten even niet op konden brengen, want het echte vechten deden ze toch niet zelf, daar huurden ze hun mannen voor en die betaalden ze, zoals dat daar toen ging.

Geen opmerkingen: